به گزارش موج شکن انزلی و به نقل از روابط عمومی واحد علوم و تحقیقات به نقل از آنا، علی کاظمی تبریزی دانشجوی دکتری صنایع چوب و کاغذ واحد علوم و تحقیقات و عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج با همکاری سید وحید اتقیا و سمیه سروی موفق به اختراع نانوکاتالیزوری جدید با نام سدیم مونت موریلونیت آمونیوم دی‌هیدروژن فسفات به‌عنوان جایگزینی مناسب برای فسفریک‌اسید در واکنش‌های آلی شدند.

استفاده از کاتالیزورها در علم شیمی امری ناگزیر و پدید‌ه‌ای ضروری به شمار می‌رود. در این راستا کاتالیزورهای اسیدی نقشی عمده و کلیدی ایفا می‌کنند. مشکل اصلی در این زمینه، دشواری به‌کارگیری اسیدهای شناخته‌شده معدنی مانند فسفریک‌اسید، سولفوریک‌اسید و کلریدریک‌اسید، سختی جداسازی محصولات و بهره اندک محصولات مورد نظر است. با توجه به این موارد، استفاده از اسیدهای جامد به‌عنوان کاتالیزورهای جایگزین مورد توجه قرار گرفته است.

هدف اصلی این اختراع، سنتز و معرفی یک نانوکاتالیزور جدید به‌عنوان جایگزینی مناسب و مؤثر برای فسفریک‌اسید و استفاده از آن در فرایندهای شیمیایی است. اساس کار در این اختراع، اصلاح شیمیایی سطح نانوذرات سدیم مونت موریلونیت، شناسایی نانوکاتالیزگر حاصل و سپس استفاده از آن به‌عنوان یک نانوکاتالیست ناهمگن در تبدیل‌های آلی مختلف بود. مرحله کلیدی در این اختراع، ساخت کاتالیزگر و شناسایی آن به کمک دستگاه‌های IR ،TGA ،XRD ،DRS و SEM بود که شامل اصلاح سطوح سدیم مونت موریلونیت به وسیله ۳- آمینوپروپیل تری‌اتوکسی سیلان و اسیدی کردن آن و انجام کلیه تست‌های لازم بوده است.

‌واکنش سدیم مونت موریلونیت با ۳- آمینوپروپیل تری‌اتوکسی سیلان امکان قرار دادن گروه‌های اسیدی را روی سطوح سدیم مونت موریلونیت، برای ایجاد قابلیت کاتالیزگری در این ماده را فراهم ساخت.

گفتنی است که استفاده از کاتالیزگر تهیه‌شده در تبدیل‌های آلی مختلف از جمله محافظت و محافظت‌زدایی از گروه‌های عاملی و واکنش‌های سنتزی از دیگر مراحل این اختراع بود. نتیجه اولیه ساخت و اثبات ساختار کاتالیزور مورد نظر با روش‌های اشاره‌شده و نیز به‌کارگیری بسیار موفق آن در تسریع واکنش سنتز زانتن‌ها به‌عنوان نمونه‌ای از ترکیبات شبه‌دارویی و مقایسه نتایج، به‌خوبی موید اولویت استفاده از کاتالیزور ساخته‌شده نسبت به سایر کاتالیزورها از نظر کاهش زمان فرایند، افزایش بهره‌وری، کاهش مقدار کاتالیزور مورد استفاده و نیز سهولت روش کار و جداسازی محصولات است.

شایان ذکر است که گام بعدی، به‌کارگیری این کاتالیزور در گستره وسیعی از واکنش‌های آلی است که برای انجام، نیاز به کاتالیزور اسیدی دارند.